استقبال بی‌نظیر هنرمندان از کارگاه‌های تئاتر در بیست و نهمین جشنواره تئاتر استان تهران
در ۲۹ امین جشنواره تئاتر استان تهران، بخشی مجزا به نام کارگاه تئاتر برگزار و با استقبال پرشور مخاطبان مواجه شد که در این یادداشت به گزارشی مختصر درباره چگونگی برگزاری این بخش می‌پردازیم.
حامد شکوری؛ در اکثر جشنواره‌های تئاتر کارگاه‌هایی در کنار بخش‌های اصلی برگزار می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که مقولة آموزش به امری جنبی و حاشیه‌ای بدل شود. اما در بیست‌ونهمین جشنواره تئاتر استان تهران برای نخستین بار یک بخش کاملاً مستقل و منسجم به‌نام کارگاه‌های آموزشی درنظر گرفته شد که هنرمندان و علاقمندان پیش از حضور باید در آن ثبت‌نام می‌کردند. به‌این‌ترتیب آموزش دیگر موضوعی فرعی نبود بلکه اهمیت، تمرکز و زمان زیادی بر آن گذاشته شد.
کارگاه‌ها در 9 موضوع کارگردانی، بازیگری، نمایشنامه‌نویسی، تهیه‌کنندگی، طراحی صحنه، موسیقی برای تئاتر، تئاتر خیابانی، تئاتر کودک و نوجوان و انتقال تجربه، با موضوعات نوین و متنوع ارائه شد. بخش انتقال تجربه بخش تازه‌ای بود که می‌کوشید در کنار اساتید نام‌آشنا و باتجربه در تخصص‌های مختلف حوزة تئاتر، به نسل جدید هنرمندان تئاتری که امروز موفقیت و شهرت به دست آورده‌اند بپردازد و تجربیات آنان را در اختیار هنرمندان استان قرار دهد و با استقبال بسیار خوبی مواجه شد.
17 کارگاه در 29 روز (1-29 شهریورماه) در سالن مشاهیر تئاتر شهر، مجموعة محراب و همین‌طور نقاط مختلف استان برگزار شد: مجتمع ابوالفتوح رازی شهر ری، کتابخانه ولایت قرچک و ... زمان‌بندی کارگاه‌ها به نحوی در نظر گرفته شد که هنرمندان بتوانند تا پیش از بازبینی آثار خود در کارگاه‌ها شرکت کنند و درصورتی که آموزش‌ها برایشان مفید بود، آثار خود را براساس آنها تصحیح و اصلاح کنند و این‌گونه به‌طرز مستقیمی روی کیفیت آثار نهایی جشنواره امسال تأثیرگذار خواهد بود.
به جز کارگاه یک‌روزة تئاتر کودک و نیز کارگاه شش‌جلسه‌ای نمایشنامه‌نویسی (شهرام کرمی) در شهر ری بقیة کارگاه‌ها در جلسات سه ساعته در بعدازظهرهای آخر تابستان برگزار می‌شد. جالب آنکه از اولین کارگاه‌ها تا آخرین آنها تقریباً همیشه شدت استقبال بیش از ظرفیت سالن‌ها بود و برگزارکنندگان مجبور می‌شدند که جلسات را با تعداد افراد اضافی برگزار کنند. به گونه‌ای که میانگین هر کارگاه 48 نفر بوده و در کل دوره تعداد 810 واحد-نفر هنرجو در کارگاه‌ها شرکت کردند. این موضوع نشان می‌دهد که هنرمندان استان بسیار مشتاق و تشنة آموزش هستند و اگر تمرکز و تأکید بیشتری روی آموزش باشد حتماً از آن استقبال خواهند کرد.
این استقبال محدود به هنرمندان استان تهران نبود و با توجه به آزاد بودن ورود عموم درصورت ثبت‌نام، افرادی از استان‌های مختلف مانند اصفهان، یزد، اردبیل، آذربایجان شرقی، خوزستان و ... در کارگاه‌ها شرکت کردند. وجود چهره‌ها و اساتید مختلف و کیفیت ارائه‌ها باعث شد که این بخش خیلی زود سر زبان‌ها بیفتد و با توجه به اینکه اولین سالی بود که کارگاه به شکلی مستقل برگزار می‌شد از اتفاقات مهم جشنواره بود که مورد توجه شرکت‌کنندگان قرار گرفت.
با توجه به اینکه امسال برای نخستین بار بخش کودک و نوجوان به بخش‌های جشنواره تئاتر استان تهران اضافه شده بود، کارگاه‌های متنوع و آموزنده‌ای دربارة این رشتة تئاتر با همکاری حوزة هنری انقلاب اسلامی و استقبال بی‌نظیر مخاطبان برگزار شد. به‌دلیل برگزاری همة کارگاه‌ها در یک روز می‌شد گفت که این کارگاهی جامع دربارة تئاتر کودک و نوجوان با موضوعات مختلف کارگردانی، مدیریت محتوا، موسیقی و طراحی صحنه بود که در همة آنها کوشش می‌شد مخاطبان را به صورت تخصصی با ضرورت‌ها و دقت‌های تولید آثار برای کودکان آشنا کند.
کارگاه انتقال تجربه در دو بخش کارگردانی و بازیگری برگزار شد. در بخش کارگردانی کارگردان جوان نام‌آَشنا و موفق سال‌های اخیر، کوروش شاهونه، در فضایی صمیمانه و گفتگویی، علاوه بر نکات کارگردانی از تجربیات مختلف خود در زمینه‌های ارتباط با تهیه‌کننده، تبلیغات، موسیقی، انتخاب بازیگر، سالن، روابط و تعاملات بین‌المللی و ... گفت. و در بخش بازیگری، بازیگر موفق و جوان سال‌های اخیر یعنی امیر نوروزی تجربه‌های خودش از بازیگری در سینما، تئاتر و ... را در اختیار علاقمندان گذاشت که هر دو با استقبال پرشور تماشاگران برگزار شدند.
نگاه غالب دربارة بحث آموزش در بین برگزارکنندگان جشنواره‌ها یا سیاست‌گذاران تئاتر این است که این مقوله ارتباط زیادی به ما ندارد و متولی اصلی آن هنرستان‌ها، دانشگاه‌ها یا مراکز آموزشی هستند اما مجموعة برگزارکننده جشنواره تئاتر استان تهران می‌کوشند نظر متفاوتی را در این موضوع ارائه دهند و با تجربه و در عمل درستی و صحت آن را به اثبات برسانند. قرار است که این کارگاه‌ها محدود به جشنواره نمانده و در طول سال نیز در مراکز مختلف به اشکال متنوع ادامه یابد. این تازه شروع ماجراست و انشاءالله در سال‌های آینده نیز هرروز تمرکز بر امر آموزش بیشتر و بیشتر خواهد شد و امید است که اثر آن به‌وضوح بر کیفیت آثار تئاتری در حوزه‌های مختلف دیده شود.
بیست و نهمین جشنواره تئاتر استان تهران در بخش‌های ایثار، نهال، لبخند، کودک و نوجوان، تئاتر خیابانی و نمایشنامه نویسی به دبیری امیرحسین شفیعی آبان ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.